ATATÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ

Milliyetçilik konusundaki sınıflandırmalardan en etkinolanlarından biri Milliyetçiliğin Fransız ve Alman tarzı olarak ikiyeayrılmasıdır. Alman tarzı milliyetçiliğin en önemli özelliği etnik vekültürel temele dayanmasıdır. Fransız tarzı olarak kabul edilen dahaerken milliyetçilik ise devlet temelli bir milliyetçiliktir. Bu anlayışa göredevletin yurttaşı olmak ve kader birliğini benimsemek o milletten olmakiçin yeterlidir. Etnik köken ve din gibi unsurlar ikinci plandadır. İşteTürkiye Cumhuriyetinin ilk döneminde görülen milliyetçilik anlayışı daFransız örneğindekine benzer nitelikler taşır. Ancak burada tam bireşdeğerlilik söz konusu değildir. Zaten millet ve devlet olgularının ortayaçıkışındaki sıralama açısından bakıldığında da ne Fransa’daki gibimilliyetçilik ve ulus devlet olgularının eş zamanlı olarak ortaya çıkmasıne de Almanya’da olduğu gibi milliyetçiliğin ulus devletten yarım asırönce ortaya çıkması durumu söz konusudur. Bununla birlikte Türkiye’deAlmanya’daki gibi “devletini arayan bir millet” değil aksine “milletiniarayan bir devlet”ten söz etmek daha anlamlıdır17. Hal böyle iken demilliyetçilik devlet eliyle ikame edilen bir olgu olarak Atatürkmilliyetçiliği şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Atatürk milliyetçiliği tıpkımilliyetçilik kavramı gibi değişik tanımlamalara ve isimlendirmelere tabitutulmuştur. Atatürk milliyetçiliği için Resmi milliyetçilik ya da Kemalistmilliyetçilik tanımlarını görmek mümkündür. Ancak biz burada Atatürkmilliyetçiliğini, Atatürk’ün görüşlerini temel alan, moderniteyi amaçedinen ama bunun yanında kendine özgü yanları ağır basan bir ulusdevlet ideolojisi olarak ele almaya çalışacağız. Nasıl tanımlanırsatanımlansın, adına ne denilirse densin burada açıklamaya çalışacağımızmilliyetçiliğin oluşumundaki ana referans Atatürk’ün bizatihi kendisidir.O halde evvela Atatürk’ün milleti ve milliyetçiliği nasıl algıladığınabakmak yerinde olacaktır. - Ataturk 1924 Bursa public

Milliyetçilik konusundaki sınıflandırmalardan en etkin
olanlarından biri Milliyetçiliğin Fransız ve Alman tarzı olarak ikiye
ayrılmasıdır. Alman tarzı milliyetçiliğin en önemli özelliği etnik ve
kültürel temele dayanmasıdır. Fransız tarzı olarak kabul edilen daha
erken milliyetçilik ise devlet temelli bir milliyetçiliktir. Bu anlayışa göre
devletin yurttaşı olmak ve kader birliğini benimsemek o milletten olmak
için yeterlidir. Etnik köken ve din gibi unsurlar ikinci plandadır. İşte
Türkiye Cumhuriyetinin ilk döneminde görülen milliyetçilik anlayışı da
Fransız örneğindekine benzer nitelikler taşır. Ancak burada tam bir
eşdeğerlilik söz konusu değildir. Zaten millet ve devlet olgularının ortaya
çıkışındaki sıralama açısından bakıldığında da ne Fransa’daki gibi
milliyetçilik ve ulus devlet olgularının eş zamanlı olarak ortaya çıkması
ne de Almanya’da olduğu gibi milliyetçiliğin ulus devletten yarım asır
önce ortaya çıkması durumu söz konusudur. Bununla birlikte Türkiye’de
Almanya’daki gibi “devletini arayan bir millet” değil aksine “milletini
arayan bir devlet”ten söz etmek daha anlamlıdır17. Hal böyle iken de
milliyetçilik devlet eliyle ikame edilen bir olgu olarak Atatürk
milliyetçiliği şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Atatürk milliyetçiliği tıpkı
milliyetçilik kavramı gibi değişik tanımlamalara ve isimlendirmelere tabi
tutulmuştur. Atatürk milliyetçiliği için Resmi milliyetçilik ya da Kemalist
milliyetçilik tanımlarını görmek mümkündür. Ancak biz burada Atatürk
milliyetçiliğini, Atatürk’ün görüşlerini temel alan, moderniteyi amaç
edinen ama bunun yanında kendine özgü yanları ağır basan bir ulus
devlet ideolojisi olarak ele almaya çalışacağız. Nasıl tanımlanırsa
tanımlansın, adına ne denilirse densin burada açıklamaya çalışacağımız
milliyetçiliğin oluşumundaki ana referans Atatürk’ün bizatihi kendisidir.
O halde evvela Atatürk’ün milleti ve milliyetçiliği nasıl algıladığına
bakmak yerinde olacaktır.

SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi
Sosyal Bilimler Dergisi
Aralık 2007, Sayı:16, s.s.113-140.

Okumaya devam et  Musul, Kerkük ve 18 Ada

Comments

“ATATÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ” için bir yanıt

  1. mahmut kon ur avatarı
    mahmut kon ur

    benimsediğimi,z AtaTÜRK milliyetciliği ,chp nin sözde milleyetciliğiğle bağdaşmaz.chp hdp lileşmiştir..”ne atatürkçüdür nede kemalitdirler”.hdp avucunun içine almış chp yi,kukla gibi kullanıyor..sn.merhum TÜRKEŞ ideolojisi vatanı milleti devleti bayrağına bağlı inançlı felsefedir..kızıllar aslaaa atatürkcü olamazlar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir