Türkiye Turizmcileri Yatırım Derneği (TTYD) Başkanı Oya Narin, Türkiye’de turizmin Atatürk ile başladığını, 1980 öncesi devlet öncülüğünde yapılan turizm yatırımlarının 1980 sonrası çıkarılan 2634 sayılı yasa ile özel sektör tarafından yürütüldüğünü kaydetti. 2023 yılında Türkiye’nin 52 milyon turist sayısına ulaştığını kaydeden Narin, 2026 hedefinin ise 71 milyar dolar turizm geliri olduğunu söyledi.
“Kadın istihdam oranımız düşük” diyen Narin turizm teşviklerinin de devam etmesi gerektiği söyledi. Ortadoğu ülkelerine milyarlarca dolarlık yatırım yapıldığına da değinen TTYD Başkanı Narin 2024 de en büyük sorunlarının enflasyon, kur ve personel olacağına dikkat çekti.
Türkiye gibi çok büyük turizm yatırımları yapılan bir ülkede Turizm Yatırım Forumu bir etkinliğin düzenlenmesinin son derece önemli olduğuna dikkat çeken Oya Narin, “Turizm Bakanlığı bunların da üzerinde hedefler koyuyor. Bu hedeflere ulaşabilmek için dünya turizmi ile entegre olacağımız yeni bir döneme girmemiz gerekiyor. Burada da TIF’in önemi ortaya çıkıyor. Biz de arayış içindeyiz. 2020 yılında hazırladığımız raporda geliri artırmak için modellemeler yaptık. Bizim modelimize uygun bir dönüşüm yapılırsa turizm geliri 135 milyar dolara çıkarılabiliyor.” diye konuştu. ,
1980 yılından 2023 yılına kadar geçen sürede Türkiye’nin 20 bini aşkın tesis, 2 milyon yatak kapasitesi ve 100 milyar dolarlık yatırıma ulaştığını ifade eden Narin, bunların yüzde 47’sinin 5 yıldızlı otel olduğunu kaydetti. Narin, beş yıldızlı otel sayısında Türkiye’nin; İspanya, İtalya ve Yunanistan’ın önünde olduğunu hatırlattı.
Türkiye turizm sektörüne ilişkin veriler paylaşan Oya Narin 2023 yılının ağustos ayı itibariyle sektörün 1,3 milyon istihdam sağladığını, bu istihdamın içindeki kadın oranının yüzde 30 olduğunu kaydetti. Avrupa’da bu oranın yüzde 60 olduğuna dikkat çeken Narin, sektördeki kadın yönetici oranının ise yüzde 18 gibi düşük bir seviyede olduğunu anlattı. Narin ayrıca, Türkiye’deki yatak stoğunun yüzde 30’unun yenilendiğini de sözlerine ekledi.
Küresel turizmde rekabetin hızla yükseldiğini kaydeden TTYD Başkanı “Dünyada turizm açısından önemli bir rekabet ortamı var. Doğal ve kültürel özelliklerimiz rakipsiz ama yatırımın konuşulduğu ülkeler var. Özellikle Ortadoğu’da yeni bir turizm hamlesi yapılıyor. Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün gibi ülkelerde milyarca dolarlık yatırımlar yapılıyor. Bölgeye giden turist sayısı ise 47 milyona ulaştı.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi, Dünya Turizm ve Seyahat Konseyi (WTTC), THY, TGA, Raffles, Doğuş Grubu kurum ve kuruluşların desteği ile bu yıl üçüncüsü yapılacak olan TIF’de yatırım, finansman, trendler, dijitalleşme ve markalaşma gibi pek konunun konuşulacağını anlatan Narin şu ifadeleri kullandı:
“Yabancı markaların Türkiye’de otel işletmesi bizi memnun etmekle birlikte artık Türk markalarının yurt dışında daha fazla var olması gerekiyor. Kendi gastronomimizi ve hizmet anlayışımızı yurt dışına taşıma konusunu da forumda konuşacağız. Ayrıca sermaye piyasalarının turizme açılması da konuşacağımız konular arasında.
Turizme ve turizm yatırımlarına yönelik güçlü planların, büyük vizyonun ve gerçekçi stratejilerin paylaşılacağı TIF 2023 dev bir buluşma noktası olacak. TIF aynı zamanda bölgenin turizm yatırımları açısından tek B2B platformudur. Katılımcılarla birlikte sektöre yeni ve yenilikçi modeller yaratmayı hedefliyor” dedi. Narin’in verdiği bilgiye göre, TIF2023’ün, Türkiye ve yakın coğrafyada Türk Markalarını dünyaya açmak ve yabancı yatırımcıları Türkiye’ye çekmek için turizm yatırım ağlarının temel buluşma platformu olması amaçlanıyor.”
Turizm teşviklerinin devam etmesi gerektiğini belirten Oya Narin otellerin nicelik ve nitelik olarak yenilenmesi gerektiğini hatırlattı. Narin “Biz turizmciler ihracat teşviklerinden yararlanamıyoruz. Hizmet ihracatçısıyız ama KDV iadesi alamıyoruz. Yalnızca yatırımı yaparken KDV iadesi alıyoruz ki onun da şartları var. Yatak kapasitemizin her yıl yüzde 10’unun yenilenmesi gerekiyor. Yeni gelişen destinasyonlar dışında ilave yeni yatırıma çok fazla ihtiyaç yok. Onun yerine yenilemeye ağırlık vermek zorundayız.” değerlendirmesini yaptı.
Oya Narin, 2024 sezonuna ilişkin beklentilerine dair bir soruya ise “2024’ü normal seyrinde planlıyoruz. 2023 için yüzde 20-25 civarı fiyat artışı kurgulamıştık ve sektör bunu yaptı. 2022’den gelen fiyat artışlının üzerine fazla bir fiyat artışı yapmadan 2024’ü kurguluyoruz. Deprem ve seçimler gibi nedenlerle 2023 gelir açısından planladığımız gibi olmadı. İsrail-Filistin meselesinden dolayı şimdi son çeyrekte de hafif bir yavaşlama var. Tedirgin olunca insanlar çok fazla seyahat etmiyorlar. 2024 yılında 2023’ün biraz üzerine çıkılacağını düşünüyoruz. 2024 yılındaki en önemli sorunumuz enflasyon, kur ve istihdam konuları olacak.” yanıtını verdi.
Eylül ayında yayımlanan Orta Vadeli Program’a (OVP) ve OVP’de turizme ayrılan öneme de değinen Oya Narin son olarak şunları söyledi:
“Turizme OVP’de çok önemli bir cari dengeyi sağlama hedefi verilmiş durumda. Yıllık turizm gelirlerinin 2023 ile 2025 yılları arasında sırası ile 56, 60, 65 milyar dolar seviyesinde gerçekleşerek 2026 senesinde 71 milyar dolara ulaşması hedefleniyor. Turizm gelirlerinin bu şekilde ivmelenmesi ile cari dengenin sağlanmasına katkıda bulunulacaktır. Bu çerçevede OVP, turizm sektörüne cari işlemler dengesinin sağlanması noktasında önemli bir görev atfediyor” ifadeleriyle konuya dikkat çekti.
Bir yanıt yazın