KÖY ENSTİTÜLERİNİ, 1946’DA CHP’NİN VURDUĞU İLK DARBEDEN SONRA 27 OCAK 1954 TARİHİNDE İKİNCİSİNİ VURAN DP (Demokrat parti) YIKMIŞTI!
2. Cihan Savaşı sürecinde Genç Türkiye Cumhuriyet, Batı’nın batağına giden yola adım adım sokulur.
Geleceğin meçhul aydınlanmacılarına ışık götürecek ilkokul öğretmeni yetiştiren Köy Enstitüsü tasarımına (proje) ilk darbe bu kurumlara yaşam veren CHP’den gelir.
Yani yaşam öpücüğü veren de yine ölümcül darbeyi vuran da 21 Temmuz 1946 seçimleri ardından CHP olur.
Sandıksal Amerikan Demokrasi ( *) olan çok partili ilk seçim ardından kurulan CHP Hükümetinde faşizan eğilimleri olan Recep Peker’in Başbakanı, Reşat Ş. Sirer’in de Milli Eğitim Bakanı olması Türk Eğitiminin makus talihinin başlangıcı olur.
İLK DARBE:
Sirer’in, “Tonguç köy çocuklarına tuvaletlerini yapmayı öğretmeden okuma yazmayı öğretti” gibi bir suçlamada da bulunduğu söylenmektedir.
Yapılan İlk İcraatlar:
-İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç’u azledilir,
– Yüksek Köy Enstitüsü’nü (1947) kapatılır; Öğrencileri eğitim enstitülerine dağıtılır.
– Derhal askere alınan Yüksek Köy Enstitüsü çıktılı öğretmenler yedek subay yapılmaz ve çavuş çıkarılır.( O günün zorunlulukları lise çıktılıların yedek subay yapılmaktadır.)
– Köy Enstitülerin fedakar seçkin kurucu müdürleri ve öğretmenleri ülkenin dört bir yanına savrulur.
İsmet İnönü Tavrı:
‘ Köy Enstitülerini Cumhuriyetin eserleri içinde en kıymetlisi ve en sevgilisi sayıyorum. Köy Enstitülerinden yetişen evlatlarımızın muvaffakiyetlerini ömrüm oldukça yakından, candan takip edeceğim.” demesine karşın CHP iktidarınca köy enstitüleri yıkılırken siyasi gücü tükenmiş İnönü siyaset gereği sessiz kalır.
İKİNCİ DARBE:
1946’da CHP’nin Köy Enstitülerine vurduğu ilk darbeyi DP(Demirgırat) 27 Ocak 1954 tarihinde çıkarılan kanun ile vurduğu ikinci darbe izler.
Anılan kanun ile “..milletin efendisi köylü” ye ışık götürerek Köy Enstitüleri kapatılır.
Cumhuriyet devrimlerinin önü kesilir.
CHP mebuslarının da DP omuz verdiği köy enstitülerini ilköğretmen okullarıyla birleştirecek olan 6234 sayılı kanun 4 Şubat 1954 tarihinde Mecliste kabul edilir.
DP’nin Millî Eğitim Bakanlarından köy enstitülerinin düşmanı Tevfik İleri “…Eğer eski iktidar zamanında bir Reşat Şemsettin Sirer gelmemiş olsaydı Maarif Vekâletine, ben veya benden başka herhangi bir Millî Eğitim Bakanı bu temizliği yapmada çok daha fazla mücadele edecek, çok daha faza ter dökmeye mecbur olacaktı… Elinde olmayan imkânlara rağmen vazifesini başarmış olmasından dolayı Millî Eğitim camiası ve memleket adına Reşat Şemsettin Sirer’e teşekkür etmeyi vazife bilirim.” diyerek itiraf eder .
Ulusal güç unsurlarından biri olan siyasi gücün TBMM’deki temsilcileri partilerin milli meselelerde ortak bir duruş(söylem-eylem) sergileyememekteler.
Meclisteki iktidar ve muhalefetin tutumları milli bir konu olan eğitim meselesinde millete güven vermekten uzaktır.
(BU YAZI BİR DERLEMEDİR)
( *) Eğitim Devrimcisi İ. Hakkı Tonguç’un Demokrasiye bakışı:
-Demokrasinin iki çeşidi vardır. ‘Biri zor ve gerçek olanı, öbürü de kolayı, oyun olanı…
-Topraksızı topraklandırmadan, işçinin durumunu sağlama bağlamadan, halkı esaslı bir eğitimden geçirmeden olmaz birincisi, köklü değişiklikler ister.
-Bu zor demokrasidir ama gerçek demokrasidir.
-İkincisi kâğıt ve sandık demokrasisidir.
-Okuma yazma bilsin bilmesin; toprağı, işi olsun olmasın, demagojiyle serseme çevrilen halk, bir sandığa elindeki kâğıdı atar. Böylece kendi kendini yönetmiş sayılır.
– Bu oyundur, kolaydır. Amerika bu demokrasiyi yayıyor işte.
-Biz demokrasinin kolayını seçtik, çok şeyler göreceğiz daha…(1954)
(1 )https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/karsidevrimin-meclis-oyunlari-1733371
( 2 ) https://odatv4.com/analiz/ya-koy-enstituleri-kapatilmasaydi–19041828-137174
(3 )https://eskimiyen.com/egitim-sistemini-cokerten-ilk-bakan-resat-semsettin-sirer/
Bir yanıt yazın