2022 Yılı 20 Haziranına Ait Dört Anımsatma. 20.6.2022P.tesi
1-AMASYA GENELGESi’nin (20-22 HAZ.919) 103.yıldönümü.
2- Cumhuriyet aydınlanmacısı Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ 109 yaşına erdi.
3- Hasan İzzettin Dinamo’nın (yazar, şair) 1989 yılı 20 Haziranda uçmağa varmasının 32.yıldönümü.
4-“Sıvas yollarında geceleri/ Katar katar kağnılar gider/ Tekerleri meşeden” unutulmaz dizelerinin ozanı Mahmut Cahit Külebi’nin 20 Haziran 1997 uçmağa varmasının 25.yıldönümü.
***
1-Atatürk’ün Özgürlük Bildirisi AMASYA GENELGESi’nin (20-22 HAZ.919)103.yıldönümünde:
Genelge Temel Esasları:
-Vatanın bütünlüğü milletin bağımsızlığı tehlikededir.
-İstanbul hükûmeti aldığı sorumluluğun gereğini yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok olmuş gösteriyor.
-Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.
– Milletin içinde bulunduğu durum ve şartların gereğini yerine getirmek ve haklarını gür sesle cihana duyurmak için, her türlü baskı ve kontrolden uzak millî bir heyetin varlığı zaruridir.
– Anadolu’nun her bakımdan en güvenilir yeri olan Sivas’ta hemen millî bir kongre toplanması kararlaştırılmıştır.
– Bunun için bütün illerin her sancağından milletin güvenini kazanmış üç temsilcinin mümkün olan en kısa zamanda yetişmek üzere yola çıkılması gerekmektedir.
– Her ihtimale karşı bu mesele millî bir sır olarak tutulmalı ve temsilciler gereğinde yolculuklarını kendilerini tanıtmadan yapmalıdırlar.
– Doğu illeri adına 10 Temmuz’da Erzurum’da bir kongre toplanacaktır. O tarihe kadar öteki illerin temsilcileri de Sivas’a gelebilirlerse Erzurum Kongresi’nin üyeleri de Sivas genel kongresine katılmak üzere hareket ederler.• Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ”…Asıl olan iç cephedir. Görünürdeki cephe,…ordunun düşman karşısındaki silahlı cephesidir. Bu cephe sarsılabilir,.. yenilebilir. Fakat, bu durum… birmemleketi, bir milleti yok edemez…,memleketi temelinden yıkan, milleti esir ettiren iç cephenin çöküşüdür. Bu gerçeği…bilen düşmanlar, bu cephemizi yıkmak için yüzyıllarca çalışmışlar ve çalışmaktadırlar…başarı da sağlamışlardır.. kaleyi içinden almak’, dışından zorlamaktan çok kolaydır. Bu maksadı gerçekleştirmek için, içimize kadar sokulabilen bozguncu. ..ajanların varlığını iddia etmek yerindedir.Meclisin zihniyeti, çalışmaları….düşmana ümit verici olmadıkça iç ve dış cephelerimizin yerinden oynamasına imkan ve ihtimal yoktur…”tümcelerinin,(NUTUK- Sayfa 453)
• M.Gandi’nin “Mustafa Kemal, İngilizleri yeninceye kadar Tanrıyı da İngiliz sanırdım” sözünün,
• ”Bir suda iki balık kavga ediyorsa, az önce uzun bacaklı bir emperryalist(İngiliz) geçmiştir.” Kızılderili sözünün anlamını; İÇ VE DIŞ CEPHE’deki siyasilerin söylem, eylemleri ve yarattıkları olgular çerçevesinde yeniden değerlendirilmeyi millet olarak başarabilmeliyiz.
• Türk aydınları ” Olup bitenler, herkese eziyet çektiren kötülükler de, bir kahramanlığın sonucunda gelecek olası iyilikler de, hareket halindeki birkaç kişinin inisiyatifinden çok, kitlelerin kayıtsızlığının ve hareketsizliğinin sonucu olduğunu”(*) millete anlatmalıdır.
2- Cumhuriyet aydınlanmacısı Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ ”… Atatürk’ün dediğini yaptım, halen yapıyorum. Çalıştım. Çalışmaktan hiç bıkmadım’‘ sözleriyle yaşam felsefesini özetler.109 yaşına giren(D-1914) Atatürk’ün kızı Çığ’a sağlıklı içinde üretkenliğini sürdürmesi dileklerim.( 1)
Muazzez İlmiye Çığ kimdir?
Sümerolog, bilim insanı, tarihçi Muazzez İlmiye Çığ 20 Haziran 1914 yılında Bursa’da dünyaya geldi.1926 yılında Kız Muallim Mektebi’ne giren Çığ 1931 yılında mezun olur. Babası gibi öğretmenlik yapmaya başlar ve ilk ataması Eskişehir olur.
Prof. Dr. Kramer ile yaptığı çalışmalar ile Sümer edebiyatına yeni konular kazandırıldı, eksik olanlar tamamlandı.
Sümer ve Hitit kültürlerinin en önemli araştırmacılarından olan Muazzez İlmiye Çığ, on üç kitap ve birçok bilimsel makale yazdı. Bir çok ödül alan Sümerolog Çığ’ın çalışmalarına hâlâ devam ettiği biliniyor.
1972 yılında Arkeoloji bölümünden emekli olan Çığ çalışmalarına ve araştırmalarına devam etti. Prof. Dr. Kramer’in ”History Begins at Sumer” (Tarih Sümerle Başlar) adlı kitabını Türkçeye kazandırır.
1940 yılında aynı okulda okuduğu Kemal Çığ ile evlendi. Aynı yıl ilk kızı Yülmen, 1947‘de ise ikinci kızı Esin dünyaya geldi.
3- 1909’da Trabzon’da doğan H. İzzettin Dinamo (yazar, şair) 1989 yılı 20 Haziranda uçmağa varmıştı. Ölümünün 32.yıldönümünde sevgi, saygıyla anıyoruz.
Kutsal İsyan,Kutsal Barış destansı romanlarıyla Türkiye’nin kurtuluş,kuruluş yıllarını anlatmış; millete mal olamamış kahramanlarını tanıtmıştır.
21.yüzyılın insanlarına “Torunların torunu /Say ki dedelerin bir masal yaşadı/ Say ki acılar masaldı./ Öttür ölümsüzlüğe doğru borunu.” diye seslenir( 2)
4-“Sıvas yollarında geceleri/ Katar katar kağnılar gider/ Tekerleri meşeden” unutulmaz dizelerinin ozanı M. Cahit Külebi, Tokat Zile’de1917’de doğar;20 Haziran 1997 uçmağa erer. Ozanımızı ölümünün 25.yılında saygı, sevgiyle anıyoruz.
Ataya Ağır Şirinde Külebi
“Savaştepe köprüsünden geçen tirenler /Sel olur İzmire akar./İzmirin denizi kız, kızı deniz /Sokakları hem kız hem deniz kokar. memleket savdalısı /Bu toprak bizim yurdumuzdur//Deli gönül yücesine çıkar,/Bir üveyik olur uçar gider/ Ardahandan Edirneye / Edirneden Ardahana kadar.” der.( 3)
(*)Bu tümce ödünç alınmıştır.
(1) https://www.ntv.com.tr/sanat/unlu-sumerolog-muazzez-ilmiye-cig-107-yasina-girdi-muazzez-ilmiye-cig-kimdir,rj4CSmqC002SGBSUQDFGug )
( 2) https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/hasan-izzettin-dinamonun-aramizdan-ayrilisinin-30yili-ve-dinamo-110-yasinda-1449178
(3) https://tr.wikipedia.org/wiki/Cahit_K%C3%BClebi
Bir yanıt yazın