Batırel’e İnanan Vatandaş Tasarruflarını Batırdı mı ?

Bu köşede 1 Ocak 2017’de yayınlanan yazımda doların ateşinin neden düşürülemediğini,  dolar bozdurmakla dolardaki artışın önlenemeyeceğini yazmıştım.  CNN Türk’te   Tarafsız Bölge programına  katılan  iktisatçı  Necmettin Batırel  “Dolar yakında düşecek, buradan vatandaşlara sesleniyorum, ellerinde ne kadar dolar varsa bozdursunlar” demişti. BATIRel’e inanan vatandaş da  dolarları bozdurarak tasarruflarını batırmıştı. Ahmet Hakan  da  haklı olarak kendisine şu soruyu sormuştur: “Necmettin Baba! Bir ses ver yahu! Sana uyup dolarlarını bozduranlar, seni arıyorlar.” - money 163502 640

Bu köşede 1 Ocak 2017’de yayınlanan yazımda doların ateşinin neden düşürülemediğini,  dolar bozdurmakla dolardaki artışın önlenemeyeceğini yazmıştım.  CNN Türk’te   Tarafsız Bölge programına  katılan  iktisatçı  Necmettin Batırel  “Dolar yakında düşecek, buradan vatandaşlara sesleniyorum, ellerinde ne kadar dolar varsa bozdursunlar” demişti. BATIRel’e inanan vatandaş da  dolarları bozdurarak tasarruflarını batırmıştı. Ahmet Hakan  da  haklı olarak kendisine şu soruyu sormuştur: “Necmettin Baba! Bir ses ver yahu! Sana uyup dolarlarını bozduranlar, seni arıyorlar.”

Necmettin Baba’da bu soruya şu cevabı vermiştir: “Ahmet Hakan Bey… 7 Aralık’taki programınızda ‘Dolar düşecek, satın’ demiştim. Düşmedi mi? Düştü… İki gün içinde 3.50’den 3.35’e inmedi mi? İndi. Benim sözümü dinleyip 3.10’dan, 3.20’den aldıkları dolarları satanlar para kazanmadı mı? Kazandı.O zaman ne tantana yapıyorlar? Onlardaki kuyruk acısı ne biliyor musunuz? Kârdan zarar… Ben o gün bir yorumda bulundum, hatta ‘yanılabilirim’ de dedim. Dolardaki son yükseliş anormal bile değil, çağdışı… Tüm dünya birleşmiş Türkiye’yi batırmak için kurşun yağdırıyor.  Orantısız güç kullanıyorlar. Aynen Reina’daki katliam gibi… Silahsız masum insanların makineli tüfekle taranması gibi…Buna kimse dayanamaz. Bilmem anlatabildim mi?”

Ahmet Hakan’ı bilmem ama ben bu cevaptan bir iktisat hocası olarak hiçbir şey anlamadım.

Öncelikle neden tüm dünya birleşerek Türkiye’yi batırmak için kurşun yağdırsın? Tüm dünyanın işi gücü yok Türkiye ile neden  uğraraşsın. Kurşun yağdırmakla  dolardaki artış arasında ne gibi bir ilişki var? Merkez Bankası Başkanı acaba bu ilişkiyi nasıl açıklar?  Dolardaki gelişmeleri “kurşun yağdırmak” ile açıklayan  öğrencimi ben  sınıfta bırakırdım. Çünkü, dışa açık ekonomilerde döviz kurları, ekonomik faaliyetleri etkileyen çok önemli göstergelerden biridir. Bu göstergedeki istikrarsızlık, ekonomik faaliyetleri olumsuz yönde etkiler ve istikrarsızlığa yol açar.

Dolar ve diğer konvertibl paraların Türk Lirası karşısında değer kaybı iç ve dış ekonomik ve politik gelişmelere bağlıdır. Necmettin Batırel’in  görmek istemediği dolardaki bir iki günlük dalgalanmalar değil, uzun vadeli gelişmelerdir.  Yoksa  “İki gün içinde 3.50’den 3.35’e inmedi mi? İndi. Benim sözümü dinleyip 3.10’dan, 3.20’den aldıkları dolarları satanlar para kazanmadı mı?” diyerek  açıklama  yapılamaz. O zaman şu soruyu sormak gerekir:  Dolar 3.50’den 3.35’e indiğinde 3.10’dan aldıkları dolarları Batırel’in sözünü dinleyip satanlar, şimdi dolar 3.72’lerde iken  satamadıkları için  zarar  etmiş olmuyorlar mı?

Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan’ın  bir gazetecinin döviz kurlarındaki yükselişle ilgili soruya  verdiği karşılık önemlidir: “Bizimki med cezir hareketi gibi oldu. Bir konuşma yapıyorsunuz. Bakıyorsunuz ki bir konuşmada hemen iniveriyor. Sonra tekrar çıkıveriyor.” Bu cevap şunu gösteriyor. Kurdaki dalgalanmaların temel sebebi, ekonomik olmakla birlikte siyasidir de.

Döviz piyasalarındaki aşırı oynaklığın ve Türk Lirasının değer kaybetmesinin arkasında yatan dinamikleri sadece ekonomik verilerle açıklamak doğru değildir. Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye ile ilişkileri dondurma kararı kuru olumsuz yönde etkilemiştir. Günümüzün küresel dünyasında siyasi ve  jeopolitik risklerin artması, sadece parasal önlemlerle sorunların çözümünü zorlaştırır.

Ekonomide dolarizasyonu azaltmaya yönelik önlemler alınması doğrudur ama yeterli değildir. Terör, referandum, Suriye krizi, hukukun üstünlüğünden sapma, Batı dünyası ve Avrupa Birliği ile olan anlaşmazlıklar ile OHAL gündemden düşmeden ve de ABD Merkez Bankası’nın izlediği politikalara uyum sağlamadan dolardaki artışı önlemek zordur. Nitekim sadece dolar bozdurmakla dolardaki anormal artış önlenememiştir

Sorunu, doları ucuz alıp pahalı satarak para kazanma olarak değerlendirirseniz, bunun  “su üzerinde yazı yazmak” la eşdeğerli olduğunu bilmeniz gerekir.  Ekonomideki genel dengeyi ihmal ederek  olayı sadece para kazanmaya indirgerseniz eğer,  bu sizin hayal dünyasında yaşadığınızı gösterir. Uluslararası kuruluşlar dolardaki ani dalgalanmaları değil uzun vadedeki değerinin ne olacağını bilmek isterler.

Benim her 3 ayda bir  Münih’teki IFO Merkezine (Ifo Center for Business Cycle Analysis and Surveys) gönderdiğim  sualnamede (Q u e s t i o n n a i r e WES Survey January 2017: Data requested for Turkey  Code-No.: 16001852 – 5032.8059.01) ABD doları karşısında Türk Lirasının gelecek 3 ay sonrasındaki durumu  sorulmaktadır. (Question 6: At present, in relation to this country’s currency the following currencies (US dollar, euro, UK pound, and yen) are….. (in case a currency is your local currency, please disregard the respective category) US dollar [ ] 1 overvalued, [ ] 2 about at proper value, [ ] 3 undervalued)

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek,  Ocak 2016’da 2016-2018 Orta Vadeli Program’da (OVP) doların 2016’da ortalama 3 TL olacağının beklendiğini açıklamıştır. OVP’de dolar kuru tahmini yer almazken açıklanan hedeflerden kurun hangi seviyelerde olabileceği hesaplanmıştır.  OVP’da  ortalama dolar kuru 2017 için 3.13 TL, 2018 için 3.24 TL olarak  kullanılmıştır. Dolar şimdi 3.72 seviyesindedir. Bu durumda OVP hedeflerinin  yeniden revize edilmesi gerekir.

Türkiye’de bir moda var. Bilgi sahibi olmayanlar fikir sahibi olmadan dolardaki artışı  “Onlardaki kuyruk acısı ne biliyor musunuz? Kârdan zarar…” diyerek basitleştiyorlar. Ekonomini temel kurallarını “es geçerek” olayı “kuyruk acısı” yada “kurşun yağdırmakla” açıklayanlara Türkiye Ekonomisi kitabımın 16 ve 17’nci bölümlerini, (s. 597-581) ve Uluslararası Ekonomi kitabımın 21 ve 22’nci bölümlerini  (s. 555-637) okumalarını öneririm.

Bu köşede 1 Ocak 2017’de yayınlanan yazımda doların ateşinin neden düşürülemediğini,  dolar bozdurmakla dolardaki artışın önlenemeyeceğini yazmıştım.  CNN Türk’te   Tarafsız Bölge programına  katılan  iktisatçı  Necmettin Batırel  “Dolar yakında düşecek, buradan vatandaşlara sesleniyorum, ellerinde ne kadar dolar varsa bozdursunlar” demişti. BATIRel’e inanan vatandaş da  dolarları bozdurarak tasarruflarını batırmıştı. Ahmet Hakan  da  haklı olarak kendisine şu soruyu sormuştur: “Necmettin Baba! Bir ses ver yahu! Sana uyup dolarlarını bozduranlar, seni arıyorlar.” - money 163502 640

GİRİŞ TARİHİ:

GÜNCELLEME:

Bu gibi içeriklerin devam etmesini istiyor, Akademik yayınları veya vatandaş gazeteciliği destekliyorsanız, maddi katkıda bulunabilirsiniz.

İçerik desteği, sponsorluk veya işbirliği teklifleri için bizimle irtibata geçebilirsiniz.

1948 yılında Eskişehir’de doğdum .1970’de Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdim. Kısa bir süre Maliye Bakanlığı ve Sayıştay’da çalıştıktan sonra 1972 yılında Eskişehir İTİA İktisat Bölümü’nde akademik kariyere başladım. 1975’te doktor, 1979’da doçent oldum. 1975 – 1976’da İngiltere Sussex Üniversitesi’nde doktora üstü çalışmalar yaptım.

1982 yılında Devlet Planlama Teşkilatı Başbakan Turgut Özal’ın direktifleri doğrultusunda kurulan AET Genel Müdürlüğü’nün (şimdiki AB Bakanlığı) başkanlığını yaptım. 1984 – 1985 döneminde İktisadi Kalkınma Vakfı Yönetim Kurulu üyeliğinde bulundum, 1982 – 1985 yılları arasında İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı’na (Nuh Kuşçulu) danışmanlık yaptım. Bu dönemde Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımları konusunda iki kitabım (biri İngilizce) ile İhracatta Vergi İadesi kitabım İTO tarafından yayınlandı.

1985 yılında Paris’te OECD nezdinde Türkiye Büyükelçiliği’ne Planlama Müşaviri sıfatıyla tayin edildim. Görev yaptığım dönemde Türkiye’yi 4 Komite’de temsil ederek, Türkiye’de kalkınmakta olan bölgeler konusunda OECD’nin önemli bir araştırmasının (Regional Problems and Policies in Turkey) basılmasına katkıda bulundum. 1990 yılında yurda dönüşümde DPT Müsteşar Müşavirliği’ne getirildim. Daha sonra Başbakanlık Başmüşavirliğinde Türkiye ile Türk Cumhuriyetlerinin ekonomik ilişkilerinin gelişmesinde bir model olan “Türk Ödemeler Birliği” kurulması için bir proje geliştirdim.

1991 yılında profesörlüğe atanarak Anadolu Üniversitesi’ne geçtim. Anadolu Üniversitesi’nde Türkiye Ekonomisi, Uluslararası İktisat, Uluslararası Ekonomik Kuruluşlar, Avrupa Birliği, Avrupa Birliği Türkiye İlişkileri , Dış Ticaret Teorisi ve Politikası, Uluslararası Entegrasyonlar derslerini kendi eserlerimi esas alarak yürüttüm. Akademik kariyerimde 23 yüksek lisans, 16 doktora tezi yönettim. Bu öğrencilerim arasında çeşitli üniversitelerde görev yapan çok sayıda profesör, doçent ve yardımcı doçent bulunmaktadır. Üniversite Senato ve Yönetim Kurulu üyeliği yaptım, İktisat Fakültesi Dekanlığım döneminde AÖF kapsamında bulunan tüm iktisat kitaplarının yeni formata göre yazılmasına yazar ve editör olarak katkıda bulundum.

İkinci (1981), Üçüncü (1992) ve Dördüncü (2004) Türkiye İktisat Kongrelerine bildiri sunarak katılan tek öğretim üyesiyim. Dördüncü Türkiye İktisat Kongresi Bilim Komisyonu üyeliği yaparak Türk Sanayici ve İşadamları Vakfı (TÜSİAV) Bilim Kurulu Başkanlığı görevinde bulundum. 1996 yılında TOBB Milletlerarası Ticaret Odası (International Chamber of Commerce: ICC) Uluslararası Ticaret ve Yatırım Politikaları Komisyonu’nda (Commission on Trade and Invesment Policy) ICC Türkiye Temsilciliğine getirildim. Son 10 yıldır TOBB ICC IFO World Economic Survey kapsamında her üç ayda Türkiye ekonomisindeki gelişmeler ile ilgili olarak gönderilen sualnameleri cevaplandıran 12 uzmandan biriyim.

“Uluslararası Ekonomi: Teori ve Politika”, “Türkiye Ekonomisi: Cumhuriyetin İlanından Günümüze Yapısal Değişim”, “Avrupa Birliği”, “Türkiye Avrupa İlişkileri: Bir Çıkmaz Sokak” ve “Uluslararası Kuruluşlar” başlıklı temel ders kitaplarım dahil yayınlanmış 24 kitabım, 300’den fazla makalem, 12 ortak ve 3 çeviri eserim vardır. Beş ders kitabım (642-908 sayfa aralığında) 42 baskı yapmıştır. Tüm üniversitelerde ders kitabı ve yardımcı kitap olarak okutulmaktadır.

Ortak yazarlı bir ders kitabım TÜBA üniversite ders kitapları 2012 yılı telif ve çeviri eser ödülü olmak üzere 6 “bilimsel araştırma ödülüne” sahibim. Diğer araştırma ödüllerim şunlardır: 1984: Enka Vakfı, “Türk Ekonomisinin Dünya Ekonomisine Entegrasyonu,” Bilimsel Araştırma Yarışması Üçüncülük Ödülü, 1982: Türkiye Milli Kültür Vakfı: Teşvik Armağanı, Dal: İktisat, 1981: İktisadi Kalkınma Vakfı, “AET ile İlişkilerimizin Atatürkçü Ekonomik Politika Açısından Değerlendirilmesi,” Behçet Osmanağaoğlu İnceleme Yarışması Birincilik Ödülü, 1979: Pamukbank, “Dışsatımın Özendirilmesinde Ticari Bankalarımızın Yeri” Bilimsel Araştırma Yarışması İkincilik Ödülü.

ABD ABI Enstitüsü’nün Yılın Eğitimcisi (Man of the Year 2011) ödülü sahibiyim. Özgeçmişim WHO’s WHO Dünya, Asya ve Türkiye baskılarında yer almıştır. (Who's Who in Asia 2012, Asya’da Kim Kimdir 2’nci baskı, 01/11/2011, Who's Who in the World 2011, Dünyada Kim Kimdir, 28’nci baskısı, 03/12/2010, Günümüz Türkiyesi'nde Kim Kimdir, 01/05/2005). Özgeçmişim Turkischer Biographiscer Index/Turkish Biographical Index’te (2004, s.563) yer almıştır. Google Akademik’te 1.070 (05.02.2018) atıfım vardır.

Eskişehir Sanayi Odası, Eskişehir Ticaret Odası, İstanbul Sanayi Odası, Ankara Ticaret Odası, Ankara Sanayi Odası, Kayseri Sanayi Odası, İşveren Dergisi, İktisadi Kalkınma Vakfı Dergisi gibi oda dergilerinde yazılarım yer almıştır. Türkiye’de yayınlanan çok sayıda bilimsel derginin hakem heyetinde yer almaktayım. Ders kitaplarım: 42 baskı yapmış olup 3.884 sayfadır.

Yorumlar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bugün Gündem
  1. KUR’AN! ALLAH’ın ALLAH’lık Hakkı?! Vefa-Minnet! Kibir? (Enbiya,18)”Allah’a yakıştırdığınız sıfatlardan-yalanlardan dolayı size yazıklar olsun!” KUR’AN’da olmayanları, Kitap’tan-KUR’AN’dan ALLAH’ın sözleriymiş gibi insanlara…

  2. Kadın Konusu-KUR’AN! Öldürülen Kadınlar!? KUR’AN’ın söylediklerine aykırı, erkek egemen bir zihniyetle anlatılan-dayatılan ‘din’; kadınları, bırakın sınıfsal değerlendirmeye tâbi tutmayı (ikinci…

  3. Ramazan-Oruç! Kurban! Hac! Kandiller? Namaz? KUR’AN bu konularda neler söylüyor?! Ramazan, Tanrı’nın Kitabı KUR’AN’ın yeryüzüne inmeye başladığı ay olduğu için…

  • “Adalet” diye gelenlerin ülkeyi getirdiği nokta

    “Adalet” diye gelenlerin ülkeyi getirdiği nokta

    Trabzon’da öğretmenlik yapan  R.G.S, 2005 yılında Başbakanlık tarafından “Yılın Öğretmeni” seçildi. 19 yıl “sahte diploma” ile öğretmenlik yaptığı ortaya çıktı. Suçunu itiraf etti. Yargı beraat […]


  • Suriye’de gerilim artıyor…

    Suriye’de gerilim artıyor…

    Rus savaş uçaklarının Karadeniz’de ABD’ye ait bir İHA’nın düşmesine yol açmasının ardından iki ülke arasında Suriye üzerinde de tansiyon yükseliyor. Suriye’deki ABD’li komutanlardan Alexus Grynkewich, […]


  • İNSAN ÖMRÜNÜ TÜKETEN SİYASET

    İNSAN ÖMRÜNÜ TÜKETEN SİYASET

    Demokrasinin özde, dolaysız değil sözde yaşanır bir hale geldiğini görmek? Heyecan, sevinç, umutlar, yaşanası tüm güzellikler, huzur ve mutluluklar özgürlük hepsi unutulan bir zamanın içinde […]


  • KUR’AN’DA ORUÇ

    KUR’AN’DA ORUÇ

    Sevgili okurlarım! Oruç, önemli bir ibadettir. Onun için sizlere aklımın erdiğince Kuran açısından orucu tarif etmeye çalışacağım.  Oruç, hicretin 2. yılında Şaban ayında BAKARA süresinin […]


  • Ekonomide tarih yazdılar

    Ekonomide tarih yazdılar

    CHP’Lİ BÜLBÜL: GERÇEKTEN EKONOMİDE TARİH YAZDILAR Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Aydın Milletvekili Süleyman Bülbül, doların 19 lirayı altının gramının ise bin 220 lirayı geçtiğini belirterek, […]


  • GERİSİ TEFERRUAT

    GERİSİ TEFERRUAT

                Kemal Kılıçdaroğlu’nun Cumhurbaşkanlığı adaylığı ve ‘Millet İttifakı’nın ittifak protokolü YSK’ya sunulmuş bulunuyor.             ‘Emek ve Özgürlük İttifakı’nın da Kemal Kılıçdaroğlu’nun cumhurbaşkanlığını kabul ettiğini biliyoruz.             Neresinden […]


  • DEPREM-SEL-RAMAZAN

    DEPREM-SEL-RAMAZAN

    Ramazanlarda iftar sofraları otuz kırk kişinin altına düşmezdi. Saatler öncesinden iftar hazırlığına başlanır ve evin gelinleri bütün hünerlerini döktürürlerdi. Mis gibi kokan tarhana çorbasıyla açarlardı […]


  • Kadın Konusu-KUR’AN!

    Kadın Konusu-KUR’AN!

    Öldürülen Kadınlar!? KUR’AN’ın söylediklerine aykırı, erkek egemen bir zihniyetle anlatılan-dayatılan ‘din’; kadınları, bırakın sınıfsal değerlendirmeye tâbi tutmayı (ikinci sınıf gibi) insan yerine bile koymuyor. Maalesef […]


  • Türk’leri Anadolu’ya Çinliler mi sürdü?

    Türk’leri Anadolu’ya Çinliler mi sürdü?

    Çinlilerin Türklerin Anadolu’ya göçüne karıştığını gösteren hiçbir kanıt yoktur. Çinliler ve Türkler yüzyıllar boyunca etkileşim içinde oldular ama Türkleri Anadolu’ya sürecek kadar önemli savaşlar yaşanmadı. […]


  • Ukraynalı kadınlara Avrupa’da fuhuş tuzağı

    Ukraynalı kadınlara Avrupa’da fuhuş tuzağı

    GÖÇ ETMEK ZORUNDA KALAN(SARI SAÇLI MAVİ GÖZLÜ) UKRAYNALI KADINLAR AVRUPA’DA FUHŞA ZORLANIYORMUŞ AB ülkelerinde internette ‘Ukrayna mülteci pornosu’ aramalarında patlama yaşanmaktaymış (1 )  Savaş’tan kaçan […]


  • Almanya’dan vize kolaylığı…

    Almanya’dan vize kolaylığı…

    Bizim için çok önemli ülkelerden birisi olan Almanya’da sıkıntılar bitmiyor. Almanya’da işçi açığı 700 bini aştı. Ülkede 7 yıl sonra 7 milyon işçi açığının olması […]