NECDET BULUZ
El Kaide’nin Irak’ta iki kenti ele geçirmesi Amerika’yı harekete geçirdi. Suriye’deki iç çatışmalar, ardından Irak’ta oluşan boşluktan istifade eden şeriat yanlısı Aşrı İslami grup El Kaide bağlantılı Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD) özellikle son bir yıl içinde adeta küllerinden doğdu ve bölgede tehlikeli olmaya başladı. Suriye’deki El Kaide hareketliliğine pek fazla duyarlı olmayan Amerika’nın, örgütün Irak’taki varlığından daha da rahatsız olduğu gözleniyor.
Dış kaynaklı istihbarat raporlarına göre El Kaide’nin bölgede güç kazanmasında Türkiye rol oynadı ve özellikle Suriye sınırı bu örgüte açılarak zemin kazanması sağlandı. El Kaide’nin militanları arasında 500’e yakın Türk’ün de olduğu belirtiliyor. Konu ile ilgili olarak Amerika’nın Türkiye’yi defalarca uyardığını da biliyoruz. Nitekim, son aylarda örgüte karşı önlemler alınmaya başlandı ancak bunlar için “Geç kalınmıştır” ifadeleri kullanılıyor. Bir noktada El Kaide’nin bölgede yeniden güç kazanmasında Türkiye’nin rolü tartışılmaya başlandı.
TOPYEKÜN BİR SAVAŞ MI?
Burada şu noktaya dikkatlerinizi çekmek istiyoruz:
Özgür Suriye Ordusu (ÖSO), şimdi Esad’ın yanında El Kaide’ye karşı savaşmaya başladı. PKK’nın Suriye kolu PYD ise şu an beklemede bulunuyor. PYD’den bir üst komutan “Çıkarlarımıza zarar gelirse El Kaide’ye karşı ÖSO ile ortak mücadeleye hazırız” açıklamasını yaptı. Eğer Kuzey Irak Kürt Yönetimi IŞID’a karşı bir cephe açar, savaşırsa PYD’nin de buna destek vereceği kaçınılmaz olacak. Bölgede yakında topyekûn bir savaşın ayak sesleri duyuluyor.
Amerika ise, Ulusal Koalisyon’a ve Yüksek Askeri Konsey’e gıda, tıbbi yardım malzemesi, iletişim cihazları ve araç gibi ‘ölümcül olmayan’ yardım gönderiyordu. Ancak geçen ay bu yardımların toplandığı depoların İslami Cephe’nin eline geçmesiyle yardımı durdurma kararı almıştı. Fakat İslami Cephe’nin IŞİD’e karşı Özgür Suriye Ordusu ile birlikte mücadele etmesi ise dengeleri tersyüz etmiş bulunuyor. Washington, yardımın bir kısmının İslami Cephe’nin eline geçmesini göze alarak sevkiyatlara tekrar başlamayı planlıyor.
KÜRT GRUPLAR HAREKETE GEÇECEK
Irak’ın Suriye’ye komşu Anbar vilayetinde merkezi Bağdat hükümetine karşı hoşnutsuzluğu fırsat bilen IŞİD militanlarının Felluce’de kontrolü ele geçirmesi de krize yeni bir boyut ekledi. Merkezi Irak ordusu IŞİD’e karşı savaşırken ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, Bağdat’la petrol gelirleri başta olmak üzere çeşitli konularda anlaşmazlık yaşayan Kürt Yönetimi’nden El Kaide’ye karşı savaşa destek verilmesini istedi. Bu ne anlama geliyor? Amerika, artık bu çatışmalarda asker göndermiyor. Kendisi dışındaki güçleri harekete geçirerek kendisi dışarıda kalıyor. Silah ve diğer ihtiyaç maddelerini göndererek destek sağlıyor. Zaten Amerikan halkı da “savaşa hayır” diyerek bu politikalara destek veriyor.
Böylece hem Suriye’de, hem Irak’ta El Kaide’ye karşı yeni bir cephe açılmış olacak. Bu cephede farklı gruplar ve güçler bir araya gelerek bu terör örgütüne karşı savaşacaklar. Amerika’nın böyle bir plan içinde olduğunu söyleyebiliriz. Amerika için bölgede çıkarları ve akan petrolden başka önemli hiçbir şeyin olmadığı bu şekilde bir kez daha görülmüş oluyor.
El Kaide’ye karşı savaşmak için Barzani’yi harekete geçirmek için Amerika’nın petrol kozunu oynayabileceğini de düşünüyoruz. Kuzey Irak’tan petrol ihraç edilmesi konusunda ABD’nin ne denli etkili olduğunu Barzani de çok iyi biliyor. Bu nedenle muslukların kesilmesini istemeyecektir.
TÜRKİYE DE ETKİLENECEK
El Kaide’ye karşı yeni bir cephenin açılması Türkiye’yi de mutlaka etkileyecektir. Bu çıkmazda Türkiye’nin de zarar göreceği kaçınılmaz görülüyor. IŞİD’e karşı yapılan savaşta Esad’ın da istifade edeceği, gücünü artıracağı, bizimkilerin Suriye’deki beklentilerinin bir kez daha çıkmaza gireceği de görülüyor. Bu savaşın uzaması, suların durulmaması ülkemize gelen 1 milyonun üzerindeki sığınmacının yükünü daha da ağırlaştıracaktır.
ABD Başkan Yardımcısı Biden’in Kuzey Irak’a gideceği ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani’den IŞİD’e karşı mücadele için yerel ve aşiret liderleri ile Irak güvenlik güçlerince verilen ortak çabaya destek isteyeceği haberleri geliyor. Özetleyecek olursak, Amerika El Kaide’yi ciddiye alıyor ve bitirilmesi yolunda da adımlar atıyor.
e.mail: [email protected]