NECDET BULUZ
Kapalı alanlarda sigara yasağı, kısmen de olsa başarıya ulaşmış bulunuyor. Niye “kısmen” diyoruz, açıklık getirelim: Bazı kapalı mekânlarda yasağa rağmen, sigara içiliyor. Bazıları bu yasağı deliyor. Bunun, çevreye rahatsızlık verdiğini söylemeliyiz. Demek ki, kapalı alanlarda sigara yağı delinebiliyor ve bunun kontrolü de yapılamıyor. Burada karşımıza çıkan, yasakların iyi uygulanabilmesi için kontrol mekanizmasının iyi çalışamamasıdır.
Sigara içilmemesi, içenlere bıraktırılması, ya da içmeyenlerin rahatsız edilmemesi konusunda alınan tüm önlemi destekliyoruz. Şimdi, sigara yasağının kapalı alanlar dışında, açık alanlarda da yasaklanması yönünde bir çalışma yapıldığı haberlerin aldık. Kapalı alanlarda sigara yasağına olan desteğimizi, bu alanlardaki yasaklara vereceğimizi hemen belirtelim.
YASAKLARA DA SAHİP ÇIKILMALI
Sağlık Bakanlığı’nın bu konudaki çalışmalarının başarıya ulaşabilmesi için, aynı zamanda yasakların delinmemesi için, sıkı kontrollerin de yapılması gerektiğini anımsatalım. Bunun için halkın daha da bilinçlendirilmesi, konunun okullarda eğitim programlarına konulması kaçınılmazdır. Bu işi uzun soluklu görmek gerekiyor. Çünkü, yasağı uygulayacak ve kontrol edecek olan bilinçlendirilmiş kişilerdir.
Bu konuda, bir anımızı sizlerle paylaşalım:
Ankara Gazeteciler Cemiyeti üyesi 4o kadar gazeteci arkadaşımızla, İtalya ve Fransa’yı kapsayan bir geziye katılmıştık. Fransa’da Cannes’de bir akşam yemeği için rezervasyon yaptırdık. Üç katlı restoranın ikinci katı bizim grup için ayrılmıştı. Masalara oturduk. Sigara tiryakisi bazı arkadaşlarımız, burada sigaralarını yaktılar içmeye başladılar.
Servislerle ilgilenen Fransız’lar sigara içen arkadaşlarımızı uyardı ve “Burada sigara içmek yasak” dediler. Gazeteci arkadaşlarımız “Burada bizbizeyiz, başka müşteri yok. “diye itiraz etmek istedi, ancak garsonlar kesin tavırlarını ortaya koydular. Daha sonra restoran sorumlusu geldi ve aynen şu ifadeyi kullandı:
“ Mekânlarımızda kesinlikle sigara içilmez. Eğer, bunda ısrar ederseniz, size servis yapamayacağız.”
Buradaki incelik şu:
Kapalı mekâna sigara yasağı konulmuş. Fransız restoran işletmecisi de, garsonlar da bu yasa sahip çıkıyor. “40 kişilik grup gelmiş, biz servis yapar, paramızı alırız” havasından uzaklar. Önemli olan, devletin koyduğu yasağı korumak ve bunu kontrol etmek.
Bu, ancak eğitim ile terbiye ve oluşturulan sistem çerçevesinde işletilebiliyor. Kamuoyunda bu olgu oluşturulabilirse, oto kontrol sistemi ile sorun rahatça çözülebiliyor. İşte, biz bunun için eğitimin önemine dikkat çekiyoruz, bu işin okullarda ders olarak okutulması gerektiğini savunuyoruz. Bunun için konunun uzun soluklu olduğunu vurguluyoruz.
YENİ UYGULAMANIN DETAYLARI
Bakanlığın sigarayı açık alanlarda da yasaklamaya gitmesi ile ilgili çalışmaları şöyle özetleniyor, birlikte göz atalım:
“ Lokanta, kahvehane gibi mekânların açık alanlarında tütün ve tütün ürünü kullanılmayanlar için özel alanlar oluşturulacak. Alışveriş merkezi, sinema ve tiyatro gibi yerlerin girişlerinde tütün kullanımının engellenmesine yönelik olarak pasif etkilenim mesafesi tespit edilecek. AVM’lerin kapısının önünde sigara içimi engellenmiş olacak. Çocuk parkı gibi açık alanlar ile ibadethanelerin açık alanlarında tütün kullanımı yasaklanacak. Kamu ve özel sektöre ait tüm hizmet araçlarında tütün kullanımı yasaklanacak. Halen toplu taşıma araçları için geçerli olan tütün kullanımı yasağının sınırları, içinde hamile ve çocuk olan araçlar için genişletilecek.
Tütün ve tütün ürünleri satıcılarının ürün alacak gençlerden 18 yaşını doldurduklarını gösterir resmi belgeleri istemeleri sağlanacak. Alkollü içeceklerde olduğu gibi eğitim kurumlarına 100 metre mesafeye kadar sigara satışı yasaklanacak. Dizilerde ve filmlerde uygulanan sigara sansürü tüm bilim, kültür, sanat faaliyetleri ve eserlerini de içine alacak şekilde genişleyecek.”
Şunu da belirtelim: Dünya’nın birçok ülkesinde de açık alanlarda sigara yasağı uygulanıyor. Bunun da başarı ile sürdürüldüğünü de biliyoruz ve duyuyoruz. Temennimiz, ülkemizde de bu uygulamanın başlatılması ve başarılı olmasıdır.
e.mail: [email protected]