Habip Hamza Erdem


  • CUMHURİYET ve DEMOKRASİ (2)
    CUMHURİYET ve DEMOKRASİ (2)

              Cumhuriyet kavramının 1989 yılında, Fransa’da Devrim’in iki yüzüncü yılı kutlamaları sırasında patlayan ‘Türban’ tartışmasıyla yeni bir boyut kazandığına işaret etmiştik.           ‘Türban’a yer verecek […]

  • CUMHURİYET ve DEMOKRASİ
    CUMHURİYET ve DEMOKRASİ

              Cumhuriyet’in yüzüncü yılını (sözde) kutladık.           Şimdi ikinci yüzyılını yaşayacağız.           Kuşkusuz gazete ve televizyonlarda Cumhuriyet’in anlamı üzerine çok sözler edildi.           Ancak derinliği […]

  • CUMHURİYET
    CUMHURİYET

              Cuhuriyet’in ‘felsefî’ ve ‘bilimsel’ niteliklerine tarihsel bir göz atış olarak ‘Sol/sosyal demokrasi/ sosyalizm’ başlıklı bir yazı dizisi yayınladık.           Orada, Cumhuriyet kavramının kavramsallaştırılma çabalarına ilişkin […]

  • SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (10)
    SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (10)

              ‘Sosyalizm’ kavramının ‘sosyal bilimler’in ortaya çıkışıyla birlikte ortaya çıktığını söylemiştik.           ‘Bilimsel sosyalizm’ ise, bir başına ele alınabilecek bir konu olup, ayrı bir yazı […]

  • SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (9)
    SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (9)

              Reich’ten Bundesrepublik’e           Aşağı yukarı tüm Orta-Çağ boyunca cermen halkları ve onlara bağlı olanlar, Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu içinde yer almışlardı.           1871 yılında, Almanya İmparatorluğu denilse de ilk modern […]

  • SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (7)
    SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (7)

              Cumhuriyet’in Alman ve Fransız toplumları tarafından nasıl anlaşıldığı ve neden öyle anlaşıldığı konusuna değinmiştik.           Burada, tartışmasız bir biçimde, ‘sözcüklerin gücü’nün nasıl kendisini ortaya koyduğuna […]

  • SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (6)
    SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (6)

                  Sosyalizmin, ‘şeylerin devinimi’ne uygun ‘düşünce devinimi’ (mouvements des idées) ve yaşamsal sezgilerle gerçeğin aranmasına yönelik bir ‘felsefî pratik’ olduğu söylenecek olursa, bunun bir ‘bilimsel pratik’ […]

  • SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (5)
    SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (5)

              Felsefe profesörü olan Jean Jaurès 1885 yılında daha 26 yaşındayken milletvekili seçilecektir.           Laik ve evrensel Cumhuriyet’in ‘havari’si olarak bilinen Jules Ferry’nin  (1832-1893) yönetiminde […]

  • SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (4)
    SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (4)

    Peki ama, demiştik, belli bir döneme ilişkin düşüncelerin, tutarlı bir bütünlük içinde olmaları ile zaman içinde değişim ve dönüşüm göstermelerini nasıl anlayabilir ve açıklayabiliriz? Bunun […]

  • SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (3)
    SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (3)

    Sosyalizm Prochasson, Erik Hobsbawn, (Labouring Men, Studies in the History of Labour, London, Weidenfeld and Nicolson, 1964) ve E.P. Thompson, (The Making of the English Working Class, Londres, Victor […]

  • SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (2)
    SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (2)

    Episteme mi İdeoloji mi? Jean Claude Vuillemin (1), Paul-Michel Foucault’nun (1926-1984) ‘episteme’ kavramına gönderme yaparak, düşüncenin derinde gizli olan tutarlılığının, tanımaya olanak veren ve günü geldiğinde açığa […]

  • SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (1)
    SOL/SOSYAL DEMOKRASİ/SOSYALİZM (1)

              ‘‘Marx’ta Para’’ yazı dizimizin sosyal medyada yayınlanmamış 6 yazısı kaldı. Suzanne De Brunhaff’un ‘Devlet ve Sermaye’ başlıklı kitabı ile diğer birkaç makalesinin de özetlendiği […]

  • MARX’TA PARA (35)
    MARX’TA PARA (35)

    B ) KREDİ ve KONJONKTÜR Marx, sıklıkla, sığ paracıların ‘sığ konjonktürcü’ olup olmadıklarını sorgulamaktadır; “Genel denge kuramına marksist yaklaşım, dengenin neden bozulduğu değil ama kapitalizmin […]

  • MARX’TA PARA (34)
    MARX’TA PARA (34)

    “Ulusal denilen bankaların metalik rezervlerinin üç işlevinin olduğu söylenebilir: (Bununla birlikte, bir başına bu koca rezervi düzenleyemeyerek iç ve dış ticaretin bir paralizasyonuna  katkı verebilecektir). […]

  • MARX’TA PARA (33)
    MARX’TA PARA (33)

    Kapital’den alınan bu uzun alıntı, bir finansal krizin niçin ortaya çıktığı ve nasıl yayıldığını açıklamaktadır. Her ülke kendi dengesizlikleri dolayısıyla ilişkide olduğu ülkelerin finansal dengesini […]

  • MARX’TA PARA (32)
    MARX’TA PARA (32)

              Marx, uluslararası altının, genel finansal konjontür bağlamında dünya piyasası ölçeğinde dolandığını varsaymaktadır. Gerçekten de finansal konjonktür ekonomik konjonktürün bir yansımasından başka bir şey değildir. Çünkü […]

  • MARX’TA PARA (31)
    MARX’TA PARA (31)

              Kredi sistemine tamamen ‘fiktif’ karakterini veren, aynı zamanda pür olarak bir finansal dolanımın gelişmesi ve finansal sistem olarak varlığını korumasıdır.           Finansman çevriminin son […]

  • MARX’TA PARA (30)
    MARX’TA PARA (30)

              Görülüyor ki, gelecekte üretilecek para-değer ya da sermaye-değerler üzerine hukuksal titrler,  ya kamu borçları örneğinde olduğu gibi sermayeyi temsil etmemekte ya da reel sermaye […]