AZERBAYCAN TÜRK ELİDİR, MİLLETİ TÜRK, DİLİ TÜRKÇEDİR

Günümüzde devlet, millet ve dil adlarının durumu, tarifi veya yeniden adlandırılmaları güncel bir sorun oluşturmaktadır. Özellikle 1991 sonrasında yeni Türk Cumhuriyetlerinin doğması beraberinde tanımlama konusunu da getirmiştir. Diğer Türk Cumhuriyetlerini anlayabilmek için günümüz Türkiye halkına Türkiye Türkleri, diline Türkiye Türkçesi, bayrağına da Türkiye Bayrağı denmektedir. Türk milleti deyince dünyadaki tüm Türkler, Türkçe diyince de farklılıkları ile birlikte Türklerin dili anlaşılmaktadır. - azerbaycan haritasi

Günümüzde devlet, millet ve dil adlarının durumu, tarifi veya yeniden adlandırılmaları güncel bir sorun oluşturmaktadır. Özellikle 1991 sonrasında yeni Türk Cumhuriyetlerinin doğması beraberinde tanımlama konusunu da getirmiştir.
Diğer Türk Cumhuriyetlerini anlayabilmek için günümüz Türkiye halkına Türkiye Türkleri, diline Türkiye Türkçesi, bayrağına da Türkiye Bayrağı denmektedir.
Türk milleti deyince dünyadaki tüm Türkler, Türkçe diyince de farklılıkları ile birlikte Türklerin dili anlaşılmaktadır.

Türk Devleti ve Türk Bayrağı sözleri de tekillikten çoğunluğa dönüşmüş, Türk Devletleri ve Türk Bayrakları sözleri kullanılmaya başlanmıştır.
Arap devletlerinde bu sorun yoktur. Her Arap devletinin adında ve anayasalarında millet olarak Arap, dil olarak Arapça sözleri yeralmaktadır. Türk devletleri de Arap Devletlerini örnek alarak, devlet, millet ve dil adlarında Türk ve Türkçe sözlerini kullanmaları gerekmektedir.

Tarih boyunca kullanılan devlet adları farklı kaynaklardan ve farklı mantalitelerden kaynaklanmıştır. Dünyada devlet adlarının kökeni;
1- Hanedan adları
2- Coğrafi adlar
3- Millet adları
şeklindedir.

1- Hanedan adlarını İmparatorluklar kullanmıştır. Örn: Osmanlı İmp.
2- Coğrafi adlarını devlet adı olarak kullananlar kozmopolit veya millet bilinci gelişmemiş toplumlardır.
Devlet adı olarak; ABD kıta adını, Irak, Suriye, İran, Mısır, Azerbaycan ise bulunduğu yerin coğrafi adını kullanmaktadır.
Arap ülkeleri coğrafya adını kullansa da yanında Arap adını da kullanmaktadır. Örn. Mısır Arap Cumhuriyeti. Coğrafi ad yanında millet adını kullanmayanlar ise dil ve milliyet özelliklerini anayasalarında belirtmişlerdir.
3- Devlet adında millet adını kullananlara komşu bir ülkeyi örnek gösterelim. Ermenistan. Kendi dillerinde HAYESTAN.
Hay = Ermeni
Hayeren = Ermenice
Hayestan= Ermenistan
Dünyada devletlerin % 90’ı millet adı üzerine kurulmuştur. Rus-Rusya, Alman-Almanya, Fransız-Fransa, Türk-Türkiye ….

Ermenilerin yerleştiği coğrafyanın adı Batı Azerbaycandır. Daha geniş adıyla Güney-Batı Kafkasyadır. Ancak hem Gürcüler, hem de Ermeniler coğrafya adını değil, kendi milli kimlikleri üzerine devletlerini kurmuşlardır.
Azerbaycan Devletini Türkçü kadrolar kurmuştur. Devletin adı üzerine birçok ad önerilmiştir. Özellikle Türkeli adı üzeinde durulmuştur. Ancak kurucu lider Mehmet Emin Resulzade Azerbaycan adını önermiş ve kabul ettirmiştir. Resulzade Azerbaycan adını seçerken, Azerbaycan’ın İran’da kalan kısmıyla birleşmeyi esas almış, bu adın daha sonra ard niyetli Ruslar tarafından bir soy ve dil adı gibi kullanılacağı tahmin edilememiştir.

Rus sosyologlar millet adı yerine coğrafi ad olarak Azerbaycan sözünün kullanılmasını Türk soy ve dil kimliğinin yok edilmesi için bunu bir fırsat olarak görmüş, bu kavramdan dil olarak Azerbaycanca, soy kimliği olarak da Azerbaycanlı sözlerini icat ederek, bu bölgede yaşayan Türklerin milliyet ve dil bilincini tahrip etmişlerdir.

1991’den beri Azerbaycan toplumu bu tahribatı telafi etmeye çalışmaktadır. Çünkü; İran ve Türkiye’de yaşayan soydaşlarının Türk adı ve Türkçe sözünü kullanmaları, onların da soy ve dil kimliğini hatırlamalarını, bilinçlenmelerini sağlamıştır.

Bugünkü koşullarda 7 Bağımsız Türk Devleti, 20 civarında özerk ve bir o kadar bağımsızlık bekleyen Türk devletleri ve bölgeleri vardır.
SSCB dağılmadan önce Türk ve Türkçe denince Türkiye akla geliyordu. Oysa bugün Türk denince onlarca bölge, Türkçe denince de onlarca halk ve toplum akla gelmektedir.

Türklük ve Türkçe bilinci dünya çapında yayılıp, güçlenmiştir. Türk Dünyası sözü ve Türk Devletleri Teşkilatı bu bilincin somut örnekleridir.

Azerbaycan’da Türk olmayan etnikler de vardır. Onların etnik adları ve dilleri Türkçeden farklıdır. Örn: Tatlar, Talışlar, Lezgiler, Udinler, Avarlar, İngloylar, Ruslar, Gürcüler vs. Bu etnik azlıklar Azerbaycan’ın soy ve dil kimliği olan Türk ve Türkçe sözlerini bilmekte ve kabul etmektedirler. Nitekim Azerbaycan bu etnik azınlıkların milli varlıklarını kabul etmektedirler.

Azerbaycan halkının % 95’i Türk ve dili Türkçedir. Yazı dili ve konuşma dili olarak Türkçenin Doğu Oğuz Türkçesi ağzını kullanılmaktadır.
Büyük Azerbaycan’ın milli adı TÜRKELİ’dir. Halkı Türk, dili de Türkçedir.
BÜLENT TARHAN / TURKISHFORUM – ABDULLAH TÜRER YENER


Comments

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir