Ay Yıldız

Constantinople İstanbul Bayrağı
Constantinople İstanbul Bayrağı
Konstantinopol (Constantinople) Bayrağı

Yukarıdaki hilal ve yıldız’a bakıldığında akla gelen ilk düşünce ya “Türkiye” ya da “İslam” dır. Ancak, iş o kadar basit değil. Aslına bakılırsa, kırmızı zemin üzerine beyaz hilal ayı ve yıldız Konstantinopolis kentinin bayrağıdır!

Hilal İslam’ın henüz çıkmadığı, Hz. Muhammet’in doğmadığı zamanlarda kullanımda idi. Düşünmeye başladığınızda Hilal mükemmel bir anlam ifade ediyor; doğal bir semboldür ve gece gökyüzünde milyonlarca insan tarafından görülebilir. Yıldızlar da gökyüzüne baktığımız ilk günlerden beri insanı büyülemiştir. Öyleyse, bu semboller neden Türkiye ve İslam ile ilişkilendirilmiştir?

Bu yazıda, hilal ve yıldızın tarihini keşfedeceğiz ve bugünkü duruma ulaşacağız.

Hilal ve yıldız kombinasyonu yüzyıllardır kullanılmıştır. Özellikle, bu semboller Helen ve Fars dünyasında çok yaygındı. Bunu, İslam öncesi ve Hıristiyan öncesi dönemlerde bölgeden çıkarılan çömlek, sikkelerden anlıyoruz.

byzantium banner
Bizans Bayrağı

Bizans şehir-devletinin hilal ve yıldızı ilk olarak M.Ö. 4. yüzyılda kullandığı, devletin pankartının hilal olduğunu gösteren kayıtlar vardır. Bizanslılar’ın hilali, güçlü bir düşmanı yenmelerine yardımcı olduğuna inandıkları koruyucu tanrıça Artemis’e adadıkları söylenir.

Klasik sonrası Yunanistan döneminde, Artemis’in hilal tacla süslendiği sanat eserleri görürüz. Daha sonraları, Rönesans döneminde de hilal kullanılmıştır. Artemis’in neden hilal ile ilişkilendirildiğine gelince bir görüşe göre hilal aslında bir avcının yayıydı. Bilindiği gibi, Artemis av tanrıçasıydı ve ok/yayla eşsiz yetenekleri vardı.

Alternatif bir teoriye göre, Hilal Artemis ile değil, daha çok antik, cernik bir tanrıça olan Hekate ile bağlantılı idi. Hekate, Asteria’nın (Yunanca “yıldız”) tek kızı, Artemis ve Apollo’nun annesi Leto’nun kız kardeşi idi. Hekate, ayın karanlık tarafını sembolize eder daha da önemlisi ayın kişiselleşmiş halidir.

Her halükârda, MS 4. yüzyılda sembol tam anlamıyla bir hilal oldu ve Bizans kentinin bayrağı kırmızı bir alanda beyaz bir hilaldi.

Okumaya devam et  Zemzem gizemi yoktur!

MS 330’da Roma İmparatoru I. Konstantin, şehri Nova Roma adında yeni başkenti olarak yeniden yaratmıştır. Bakire Meryem’in onuruna bayrağa altı sivri uçlu yıldız ekleyen de Konstantin olmuştur.

Konstantin, şehri neredeyse tamamen yeniden inşa etti ve orada yaptığı tüm çalışmalardan ve “yeni Roma” ya verdiği vurgudan dolayı, Constantine şehri Yunanca “Κωνσταντινούπολη” / ”Konstantinopolis” olarak tanındı. Doğu Roma İmparatorluğu’nda Yunan dili Latince’den daha yaygındı. Bu isim, Constantine’nin ölümünden sonra MS 337’de resmiyet kazandı ve 1930’da yeni Türkiye Cumhuriyeti tarafından şehrin ismi “İstanbul” olarak değiştirilene kadar kaldı.

29 Mayıs 1453’te Fatih II. Mehmed’in Osmanlı kuvvetleri, Konstantinopolis’e girdi ve sonunda Bizans İmparatorluğu’nu ortadan kaldırdı. Mehmed kendisini Roma İmparatoru olarak kabul ettiği gibi, Roma sembolizmini imparatorluğununki ile birleştirmek istedi. Burada, 16. yüzyıla kadar, Doğu Roma İmparatorluğu’nun “Bizans” olarak adlandırılmadığını belirtmek isteriz. O zamana kadar, alternatif olarak “Roma İmparatorluğu”, “Doğu Roma İmparatorluğu” ve “Yunan İmparatorluğu” gibi isimler verilirdi. Bu, Mehmed’in kendisini “Roma İmparatoru” olarak görmesini izah ediyor. Ancak Batı Avrupalılar bu iddiayı reddettiler. Mehmet de bu ünvanı alabilmek için İtalya’daki “eski” Roma’yı ele geçirmeye çalıştı. İlk başlarda başarılı olmasına rağmen, İtalyan yarımadasının (Otranto ve Apulia gibi) bir kısmını ele geçiren Osmanlı kuvvetleri, 1481’de Mehmed’in ölümünden sonra çekildi.

Türk Bayrağı
Türk Bayrağı

Tabii ki Türkiye, 1923’te son bulan Osmanlı Sultanı idaresindeki devletin yerine geçen, Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulmuş bir zamanlar Osmanlı İmparatorluğu’nun ardıl devletidir. Yeni cumhuriyetin ulusal amblemi yukarıda gösterilmiştir.

Şimdiye kadarki hikaye ilginç ve hilal ayının ve yıldızın Türkiye ile nasıl ilişkilendirildiğini anlatıyor. Fakat, İslam ile ilişki nasıldır?

İslam’da, İslam dünyasının veya ümmetin ‘hilafet’ olarak adlandırılan siyasi liderliği kavramı vardır. Hilafetin başı halife veya Amir el-Mu’minin (“Müminlerin Lideri”) olarak adlandırılır ve Hz. Muhammed’in ardılı olarak kabul edilir.

Okumaya devam et  Banyoda çıplak yıkanmayın, eşinizle çıplak yakınlaşmayın
Ottoman Empire Coat of arms
Osmanlı İmparatorluğu arması

İslam’ın başlangıcından bu yana bugünkü Suudi Arabistan’ın başkenti Medine’de pek çok halife olmuştur ancak bunların hepsinin en büyüğü Osmanlı İmparatorluğunun kendisi olmuştur.

Tüm Osmanlı yöneticileri Halife unvanını kullandılar, ancak bu unvan 1517 yılına kadar resmi değildi. Bu, Osmanlıların Memlük Sultanlığı’nı fethettikleri ve Arap topraklarını ele geçirdikleri yıldı. Memlük Sultanı (Abassid faifası) kendisini Halife olarak nitelendirdi ve 1517’de yenilgiye uğratıldığı zaman, son Abassid Halifesi, el-Mutawakkil III, Osmanlı Sultanı I. Selim’e sığındı.

Şimdi, Osmanlı İmparatorluğu’nun üç yüzyıl boyunca dünyadaki tek hilafet olduğu ve bütün İslam aleminin Osmanlılar etrafında yoğunlaştığı düşünülürse, Müslümanların imparatorluğun sembolü ile inançlarını nasıl birleştirdiklerini anlamak kolaydır. Osmanlı İmparatorluğu’nun dağılmasıyla birlikte, ortaya çıkan yeni ülkeler de Müslüman olmuşlar ve ulusal simgelerini Osmanlılar’a dayandırmışlardır.

flag of pakistan
Pakistan Bayrağı

Sonuçda ay yıldız İslam’a 15. yüzyıldan itibaren girmiştir. Yüksek ihtimal Hz. Muhammed yukarıdaki Pakistan bayrağını görseydi onu bir Roma bayrağı olarak reddederdi!


Comments

“Ay Yıldız” için bir yanıt

  1. Oktay Cantürk avatarı
    Oktay Cantürk

    Bizans tarafından bu bayrağın kullanıldığı doğru fakat Doğu Roma İmparatorluğunu temsil eden Bizans’ın resmi devlet bayrağı Ay-yıldız değildir. İstanbul şehrinin bayrağı Ay-yıldızdır bunu unutmamak lazım.
    Diğer yandan Orta Asya’bulunan Göktürk paralarına bakacak olursanız onlarda da Ay-yıldız ve Ay-güneş sembolleri vardır. Buna şaşırmamak da lazım. Pagan inançlarının yansımasıdır. Yani milletlerden önce O güneş O ay hep gökte vardı. Ve birileri bunu sembol olarak kullanırdı. Aynı anda birbirinden bağımsız milletler bile gökteki sembolü kendilerince betimleyebiliyordu.
    Kısacası Türkler Bizanstan Bizansta Türklerden Ay yıldız almamıştır.
    Çift kartala gelince o konuda fetih sonrası sembol alınmışlığı vardır. Güç kimdeyse sembol onundur hesabı, Yavuz’un Mısır seferinden 3 hilal (pagan sembolü) getirmesi gibi…

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir