Eski Yugoslavya cumhuriyetlerinden Karadağ, Avrupa Birliği üyeliğine bir adım daha yaklaştı. Avrupa’nın güneydoğusunda yer alan 680 bin nüfuslu bu küçük ülke, Brüksel’den aday ülke statüsü kazanan 5’inci ülke oldu.
AB devlet ve hükümet başkanları, Karadağ’a aday ülke statüsü verilmesini onayladı. Katılım müzakerelerine ne zaman başlanacağıyla ilgili kesin bir tarih ise öngörülmedi. AB Komisyonu genişlemeyle ilgili aldığı tavsiye kararında, Karadağ’ın “aday ülkelik statüsüne hazır olduğu, ancak katılım müzakerelerine başlayabilmesi için özellikle reformların uygulanmasında başarı göstermesi gerektiği” ifade edilmişti. Avrupa’nın güney doğusunda yer alan 680 bin nüfuslu bu küçük ülke, 2006 yılında referandumdan çıkan kararın ardından Sırbistan’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmişti.
Brüksel bir süre önce Karadağ yönetimine katılım müzakerelerine başlanabilmesi için yerine getirmesi gereken yedi koşul olduğunu belirtmişti. Bu koşulların başında demokrasi ve hukuk devleti ilkelerini güçlendirmek için yapılması gereken reformlar bulunuyordu. Karadağ Başbakanı Milo Dukanoviç gerekli koşulları yerine getirme konusunda kararlı olsa da, reformların uygulanmasında erişilecek başarı konusunda yorum yaparken temkinli davranıyor.
Dukanoviç şöyle konuştu: “Asıl önemli olan, temel ödevlerimizi yerine getirmiş olmamız. Yani reformları gerçekleştirdik, yabancı yatırımların devamlılığını güvence altına aldık, yeni iş imkânları oluşturduk, ayrıca çalışanların ve emeklilerin maaşlarını da arttırdık. AB’nin bir parçası olması olmak istiyoruz.”
“Fırsatı iyi değerlendirmeliyiz”
Muhalefetteki Karadağ Sosyalist Halk Partisi’nin sözcüsü Aleksandar Damyanoviç Deutsche Welle’ye verdiği demeçte hükümetten beklentilerini şöyle sıraladı: “Bu fırsatı, yani eriştiğimiz aday ülke statüsünü en iyi şekilde değerlendirmeliyiz. AB’ye doğru atılacak adımları biz atmalıyız, başkalarının bizi bu yöne sürüklemesini beklememeliyiz. Bunu hareketlerimizle, eylemlerimizle ve AB üyesi olmak için yüklendiğimiz görevlere sorumluluk bilinciyle yaklaşarak göstermeliyiz. Bu konuda umutluyum. Diğer ülkeler gibi katılım müzakerelerine başlamadan önce bir-iki sene beklemek zorunda kalmayacağımızı ümit ediyorum.”
Karadağ’da yolsuzlukla mücadele eden MANS adlı sivil toplum kuruluşunun başkan yardımcısı Deyan Milovaç’a göre Karadağ’ın yerine getirmesi gereken koşullar ve ülkeden beklenen somut adımlar söz konusu olduğunda AB için yolsuzluk ve suçla mücadele ilk sıralarda geliyor. Milovaç, “Öncelikle devlet yapılanmalarındaki yolsuzluk ve suçla mücadelede kendimizi kanıtlamak zorundayız. Böylece şimdiye kadar ortaya koyulan küçük olaylar ve soruşturmalar bizden beklenen somut sonuçlar söz konusu olduğunda temcit pilavı gibi önümüze sürülemez.” açıklamasını yaptı.
Başbakanlıktan çekilecek mi?
İki yıldan bu yana Karadağ hükümetinin başında olan Milo Dukanoviç’in önümüzdeki günlerde görevden ayrılması bekleniyor. Dukanoviç daha önce Karadağ’a aday ülke statüsü verilmesi halinde görevden çekileceğini açıklamıştı. Milo Dukanoviç Karadağ Demokratik Sosyalist Partisi liderliğine devam edecek olsa da uzmanlar bu durumun Karadağ’ın demokratikleşme sürecini güçlendireceği ve hızlandıracağı görüşünde.
Karadağ dışında AB’den şimdiye kadar aday ülke statüsü kazanan diğer ülkelerse şöyle: katılım müzakereleri devam eden Türkiye ile Hırvatistan, tarama sürecine başlayan İzlanda ve Yunanistan’la isim anlaşmazlığını çözemediği için yıllardır müzakerelere başlamayı bekleyen Makedonya.
© Deutsche Welle Türkçe
Mustafa Canka / Banu Ertek
Editör: Nihat Halıcı
Bir yanıt yazın