Anılarını yazan eski ABD Başkanı George W. Bush, Irak işgali öncesinde eski Almanya Başbakanı Gerhard Schröder’in kendisine verdiği sözü tutmadığını öne sürdü. Schröder ise Bush’u yalancılıkla suçluyor.
Uzun süren sessizliğini “Decision Points – Karar Noktaları“ adlı kitabıyla bozan eski ABD Başkanı George Bush’un kaleme aldığı anıları tartışmalara neden oldu. Kitabında Almanya – ABD ilişkilerinin soğuduğu döneme de değinen Bush, Irak işgali öncesinde dönemin Almanya Başbakanı Gerhard Schröder’den tam destek sözü aldığını iddia ediyor.
İşgal öncesinde yapılan hazırlıkları somut bir şekilde anlatan Bush, kitabında Beyaz Saray’da 31 Ocak 2002’de yapacağı konuşma öncesinde küçük bir grupla bir araya geldiğini kaydediyor. Toplantıda Schröder’in bulunduğunu ve işgal sırasında ABD’ye destek olma sözü verdiğini belirten Bush, ancak Schröder’in daha sonra seçim kampanyasında savaş karşıtı bir tutum izlediğini ifade ediyor. Bush, kitabında Almanya – ABD ilişkilerinin Schröder’in davranışları yüzünden olumsuz etkilendiğini belirtiyor.
Hayal kırıklığına uğradığını vurgulayan Bush, 2002 yılındaki toplantıda Schröder’in kendisine “Afganistan için doğru olan, Irak için de doğrudur. Terörizmi destekleyen uluslar, bunun sonuçlarına katlanmalıdır. Bu konuda kararlıysanız, ben sizinle birlikteyim“ dediğini aktarıyor. Bush, kitabında işte bu sözleri “bir destek açıklaması“ olarak kabul ettiğini belirtiyor.
Schröder yanıt verdi
Bush’un iddialarına karşı hemen yanıt veren eski Almanya Başbakanı Schröder ise “Söz konusu toplantıda tartışılan konu, 11 Eylül 2001’deki saldırıları düzenleyen teröristlerin Saddam Hüseyin tarafından desteklenmiş olup olamayacağıydı“ dedi.
Schröder, ABD Başkanı’na, daha sonraki buluşmalarında da olduğu gibi, El Kaide militanlarının Afganistan’dakine benzer şekilde Irak’ta da bulunduğunun ve korunduğunun kanıtlanması durumunda Almanya’nın ABD’nin yanında yer alacağını söylediğini kaydetti.
Daha sonra bu konuda ortaya konulan bağlantıların yanlış olduğunu dile getiren Schröder, “Eski ABD Başkanı gerçeği söylemiyor“ dedi.
Bush, kitabının Almanya – ABD ilişkileri ile ilgili bölümünde eski Almanya Adalet Bakanı Herta Daeubler – Gmelin’in 2002’deki seçim kampanyası sırasında kendisini Hitler’le kıyaslamasına da değiniyor. Bu karşılaşmadan dolayı şoke olduğunu ve öfke duyduğunu belirten Bush, Almanya’nın resmi bir yetkilisinin böyle bir kıyaslama yapmasını anlamanın güç olduğunu ifade ediyor.
1 Mart tezkeresi
Bush kitabında Türkiye’ye de yer veriyor. Irak işgali öncesinde 1 Mart tezkeresinin reddedilmesinde ”hayalkırıklığı ve hüsrana uğradığını” belirten Bush, ”NATO müttefikimiz Türkiye, şimdiye kadarki en önemli taleplerimizden birinde Amerika’yı yarı yolda bırakmıştı” diye yazıyor.
Irak’a saldırı planlarının 2003 yılının mart ayında hazır olduğunu, geriye kalan tek belirsizliğin Türkiye’nin rolü olduğunu yazan Bush, Türkiye’ye izin vermesi için aylarca baskı yaptıklarını ve izin karşılığında ekonomik ve askeri yardımda bulunma, Türkiye’ye Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) kilit programlarına erişim için yardım etme ve Türkiye’nin AB’ye katılımına güçlü desteği sürdürme sözü verdiklerini belirtiyor.
Ancak Bush tüm bunlara rağmen tezkereye onay çıkmadığını ve bundan dolayı hüsrana uğradığını ekliyor.
Bush hakkında soruşturma talebi
Diğer yandan Uluslararası Af Örgütü ve ABD Temsilciler Meclisi üyesi Jerrold Nadler, Bush hakkında soruşturma ve gerekirse dava açılması çağrısında bulundular. Af Örgütü’nden yapılan açıklamada, Bush’un, anılarını içeren kitabında, “terörle mücadelede, teröristlere karşı suda boğulma hissi veren işkence yöntemini (waterboarding) onayladığını ve bu yöntemin kullanılmasına izin verdiğini itiraf ettiğine dikkat çekildi.
İnsan hakları kuruluşu, Amerikalı yetkililere, Bush döneminde “terörizme karşı savaş” denilen süreçteki insan hakları ihlallerinin araştırılması için bağımsız bir soruşturma başlatmaları çağrısında bulundu. Af Örgütü ayrıca, ABD’nin 1994 yılında, BM’nin işkenceye karşı sözleşmesini onayladığını hatırlattı.
ABD Temsilciler Meclisi üyesi Nadler de Bush’un kitabında kullandığı ifadeleri “skandal” olarak niteleyerek, konu hakkında soruşturma açılması için özel bir savcının görevlendirilmesini ve “devletin hangi düzeyinde çalışmış olursa olsun” sorumluların cezalandırılmasını istedi.
© Deutsche Welle Türkçe
dpa/AA/DW, HK/BK
Bir yanıt yazın