AB Komisyonu’nun 9 Kasım’da açıklanacak Türkiye ilerleme raporunda, müzakere sürecinin “zorlu bir aşamaya” girdiği ifade ediliyor. Raporda, Türkiye’den çok daha fazla çaba göstermesi talep ediliyor.
İlerleme raporunda, AB Komisyonu, Ankara yönetiminin demokratik reformlar konusunda ilerlemeler kaydettiğini onaylarken, temel hakların korunmasında hâlâ büyük eksikliklerin olduğunun altı çiziliyor.
Türkiye’nin AB’ne tam üyelik müzakerelerinin kilit noktalarından biri de Kıbrıs konusundaki uzlaşmazlıklar. AB, Kuzey Kıbrıs ile doğrudan ticarete izin vermiyor, Türkiye de hava ve deniz limanlarını gelen ürünlere açmıyor. Ayrıca Fransa’nın, Türkiye’nin üyeliğine karşı çıkması ve Almanya’nın da çekimser kalması, süreci yavaşlatan bir başka etken. Fransa ve Kıbrıs, toplam 30 müzakere başlığından birçok faslın açılmasını engelleme politikası izledi. AB’nin hâlihazırda dönem başkanlığını yürüten Belçika ise yıl sonuna kadar yeni bir başlığın açılması konusunda harekete geçmeyi istiyor.
‘Kıbrıs ile ilişkiler normalleştirilmeli’
AB Komisyonu’nun ilerleme raporuna göre, Türkiye’ye Kıbrıs ile ilişkilerini normalleştirmesi çağrısı yapılıyor. Eylül ayındaki referandumla kabul edilen Anayasa değişiklikleri, doğru yönde atılmış bir adım olarak memnuniyetle karşılanıyor. Ancak söz konusu değişikliklerin, toplumun tüm kesimlerinin dâhil edilmeden kararlaştırılması da eleştiriliyor. Bu nedenle yasaların değişimiyle, reformların şeffaf bir şekilde hayata geçirilmesi gerektiği belirtiliyor.
‘En büyük eksik temel haklarda’
En önemli çalışmaların, hâlâ temel haklar konusunda yapılması gerektiği uyarısında bulunuluyor. Gazetecilerin hâlâ baskılara maruz kaldığı vurgulanıyor. Sık sık internet sayfalarına erişimin bloke edilmesinin endişe verici olduğu belirtiliyor.
Raporda, gözaltında işkence ve kötü muameleye maruz kalma konularının artık gündemde olmadığı kaydedeliyor ancak Türk güvenlik güçlerinin hâlâ ciddi bir şekilde şiddete başvurması da eleştiriliyor. Cinsiyet ayrımcılığı konusunda, kadınların eşit haklara sahip olmasının yasalarla garanti altına alındığını ancak hayata geçirilmediğine işaret ediliyor. Töre cinayetleri, zorunlu evlilikler ve aile içi şiddetin ciddi sorunlar olarak kalmaya devam ettiği ifadelerine yer veriliyor. Ayrıca Türkiye’nin, kültür ve dillerinin korunması gibi azınlık haklarına yeterince önem göstermediği belirtiliyor.
Hırvatistan’a verilecek tarih önemli
Raporda Hırvatistan’ın da henüz tüm şartları yerine getirmediğine değiniliyor. Adalet sisteminde, yolsuzluğa karşı etkili tedbirlerin alınması konusunda eksiklikler olduğu belirtiliyor. Tersanelere verilen devlet sübvansiyonlarının AB hukukuna uygun olmadığı kaydediliyor. Müzakerelerin ne zaman tamamlanacağına ilişkin bir tarih de verilmiyor. Bu tarih diğer AB üye ülkeleri içinde önemli bir tarih, zira Hırvatistan’ın AB’ye katılımıyla eş zamanlı olarak, Euro Bölgesi’de kalıcı bir güvenlik kalkanı oluşturmak konusunda Lizbon Antlaşması’nda öngörülen değişiklikler de onaylanabilecek.
AB üyelik müzakerelerinde sona yaklaşan Hırvatistan ise gelecek yıl üyelik antlaşmasını imzalamayı umuyor. AB’nin Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle’nin ilerleme raporunu 9 Kasım’da kamuoyuna açıklaması bekleniyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Derleyen: Başak Demir (Reuters/DW)
Editör: Murat Çelikkafa
Bir yanıt yazın